Coronie
Algemeen
Op 10 oktober 1851 werd Coronie afgesplitst van het district Nickerie dat toen bestond uit Neder-Nickerie en Opper-Nickerie. De naam heeft het district te danken aan de militaire post Coronakreek. Coronie ligt langs de zogenaamde Oost-westverbinding, die het noorden van Suriname ontsluit van oost naar west. Voordat deze verbinding er was, kon het district alleen bereikt worden via het water. In 1999 is de brug over de Coppename rivier geopend, wat een impuls betekende voor het verkeer over de weg van en naar Paramaribo. Coronie is ongeveer 3902 km² groot en grenst in het oosten aan de Coppename rivier (over de brug ligt het district Saramacca), het noorden aan de zee en in het westen aan het district Nickerie. Het zuiden van Coronie bestaat uit een groot zwamp, 80% van het grondgebied. De bevolking wordt in het zuiden beschermd door een waterkerende dam. Aan de zeekant wordt op het moment een nieuwe zeedijk aangelegd. De zee slokt steeds meer grond op, de dijk moet dat voorkomen.
Economie
Coronie leeft grotendeels van de landbouw, het district is gelegen op vruchtbare grond. Het meest bekend zijn de producten van de kokospalmen. In het verleden werd op industriële schaal kokosolie gewonnen uit de noten, tegenwoordig gebeurt dat alleen nog op kleine schaal. Langs de Oost-Westverbinding wordt veel kokosolie verkocht. Tot op de dag van vandaag is er zelfs vanuit Nederland vraag naar de kokosolie uit Coronie. Sinds eind jaren ’70 heeft de rijstbouw een impuls gekregen. Tevens is er bijenteelt en zijn er veeboeren. Langs de weg is op vele plaatsen een keur aan plaatselijke producten te krijgen. Doordat veel verkeer van Paramaribo naar Nickerie langs Coronie komt, profiteren de bewoners met kraampjes langs de weg hiervan.
Bestuur en bevolking
Bestuurlijk gezien is Coronie onderverdeeld in drie ressorten: Johanna Maria, Totness en Welgelegen. Het districtscommissariaat is gevestigd te Friendship. Het grootste deel van de bevolking woont aan de Oost-Westverbinding op de (voormalige) plantages. Gezien vanuit het westen naar het oosten zijn dit: Bucklebury, Oxford, Burnside, Clyde, Novar, Johanna Maria, Belladrum, Plantage John, Bantaskine, Corona, Friendship, Totness, Mary’s Hope, Bellevue, Perseverance, Hague, Welgelegen, Hamilton Inverness en Ingikondre. In de Nationale Assemblee wordt Coronie vertegenwoordigd door twee zetels. Door het lage aantal inwoners (3391 Census 2012) kunnen bij de verkiezingen met relatief weinig stemmen zetels behaald worden. Tijdens de census van 2012 zag 70% van de bevolking zich als creool en 15% javaan. De overige 15% bestaat uit andere bevolkingsgroepen. De bevolking vergrijst, omdat vele jongeren wegtrekken naar Paramaribo.
Letitia Vriesde (atleet), Jozef Slagveer (journalist, dichter en schrijver), Johan Kraag (oud-president) en Michaël Slory (dichter) zijn afkomstig uit Coronie.
Geschiedenis
Aan het begin van de negentiende eeuw (1808) stichtten Engelse en Schotten plantages en verbouwden vooral suiker en katoen. De plantages Bucklebury, Oxford, Totness, Burnside (oudste plantage opgezet door de Schot A. Cameron) en Friendship dateren uit die tijd. De producten van de plantages werden via zee vervoerd. Dat is ook de reden dat de plantages relatief dicht bij de zee werden aangelegd. Het gebied werd daarom vroeger ook wel Zeekust genoemd. De suikerplantages rendeerden niet en werden omgezet in kantoenplantages of verlaten.
Een aantal plantages bestaat nog en zijn bewoond. Hier een lijst van alle plantages die zich in Coronie hebben bevonden van oost naar west: Ingiekondre, Inverness, Hamilton, Welgelegen, Hague, Moy, Perseverance, Cardoss Park, Bellevue, Mary’s hope, Totness, Friendship, Corona, Bantaskine, John, Belladrum, Johanna Maria, Novar, Clyde, Sarah Leasowes, Burnside, Lot no. 208, Hope, Oxford, Potosie, Bucklebury en Waltonhall.
Zowel de roomskatholieke kerk als de Hernhutters zijn actief geweest in het district, vele houten kerken en gebouwen getuigen daarvan. In Totness staat bijvoorbeeld een kerkgebouw en in Mary’s Hope een RK kerkgebouw.
Handige links
Coronie.eu Algemene informatie, actualiteiten en prachtige foto’s
Coronie.nl Algemene informatie
City of Paramaribo: Coronie
De overheid: Coronie
Literatuur
Coronie: Dromers doemdenkers en doorzetters
Deze publicatie is gewijd aan Coronie. Bewoners en (historische) gebouwen staan centraal. Het eerste deel bestaat uit interviews met leden van verschillende families, waar onder Vriesde, Maarbach, Lamsberg en Wijntuin evenals historische beschouwingen over o.a. de katoenplantages.