Brokopondo

Berg en Dal in Brokopondo
Berg en Dal in Brokopondo

Algemeen
Brokopondo is een district in Suriname met als hoofdplaats: Brokopondo. Het kantoor van de districtscommissaris is hier gevestigd. Er wonen 15.909 mensen en het oppervlakte is 7364 km². Het district is vooral bekend van het stuwmeer, de goudsector en het opkomende ecotoerisme.

 

Geschiedenis
Het district Brokopondo ontstond in 1958, door de afscheiding van een deel van het vroegere district Suriname. In het Noorden ligt district Para en in het oosten, zuiden en westen ligt het district Sipaliwini. Het district werd gevormd naar aanleiding van de Brokopondo-overeenkomst tussen de overheid en Alcoa omtrent het bouwen van een stuwdam in de Surinamerivier. Het stuwmeer dat zou ontstaan door deze dam zou voor voldoende energie moeten zorgen om de te bouwen aluminiumfabriek in Paranam te kunnen laten opereren. De overheid achtte het wenselijk om een bestuurlijke eenheid als een district op te zetten om deze grote ontwikkelingen in goede banen te leiden.

Naast de technische uitdaging om het stuwmeer te realiseren, had de overheid nog een andere grote uitdaging: Het migreren van de bewoners van het gebied dat zou onderlopen als het stuwmeer was gerealiseerd. De bevolking bestond grofweg uit 5000 Marrons. Deze nakomelingen van gevluchte slaven hadden sinds de 17e en de 18e eeuw woongemeenschappen gevormd in het gebied. Elementen van de meegebrachte Afrikaanse culturen zijn onderdeel blijven uitmaken van het dagelijks leven. Daarentegen was ook vanaf de 18e eeuw de kerstening van de bewoners op gang gekomen, mede door invloed van de Hernhutters en later ook de Katholieken. Aan het begin van de jaren ’60 begon het meer vol te lopen en moesten de bewoners vertrekken. De bewoners hadden weinig keuze: of zelf een nieuwe woonplaats zoeken of verhuizen naar de door de overheid aangelegde zogenaamde transmigratie-dorpen. Naar aanleidingen van deze volksverhuizing ontstonden er nieuwe dorpen ten Noorden en Zuiden van het meer en langs de nieuwe Afobaka-weg. Deze weg was aangelegd door Suralco om Paranam te verbinden met Afobaka, de plaats waar de dam werd gebouwd.

Kaart van Brokopondo
Kaart van Brokopondo

In 1965 werd aangevangen met het opwekken van energie en kon de aluminiumfabriek te Paranam in gebruik worden genomen. De aluminiumsmelter werd in 1999 echter gesloten en sindsdien wordt het overgrote deel van de energie in Paramaribo verbruikt. De dam is 54 meter hoog en heeft een lengte van 1913 meter. Er zijn zes turbines in de dam met elk een vermogen van 30.000 kilowatt. De energie wordt via meer dan 150 masten langs de Afobaka-weg naar Paranam getransporteerd. Het Brokopondostuwmeer (voorheen Prof. dr. ir. W.J. van Blommesteinmeer genoemd) heeft een oppervlakte van 135 duizend hectare. Het meer is niet diep, de maximaal diepte is 40 meter. De Lawa-spoorweg werd door het ontstaan van het meer ingekort tot Brownsberg. De bomen in het meer zijn niet gekapt voordat het gebied onder water liep. De hoogste bomen zijn tot op de dag van vandaag nog te zien: ze steken uit boven het wateroppervlakte. Overigens zijn 10.000 zeldzame dieren gered van de verdrinkingsdood middels “Operatie Gwamba”.
In de 21e eeuw ontdekte men dat in het district goud kon worden gevonden. Dit wordt gewonnen door hetzij bedrijven met officiële goud-consessies of illegale goudzoekers. De laatste groep wordt de laatste jaren door de overheid in kaart gebracht in het kader van de ordening van de goudsector. De overheid streeft naar het legalizeren van de activiteiten van deze goudzoekers: in ruil voor het recht hebben op het werken in een geregistreerde goud-consessie dient men wel belasting te gaan betalen.

Geografie
Brokopondo is voor een groot deel bedenkt met regenwoud. De helft van het district omvat het stuwmeer. Er zijn veel gebergtes en daarmee watervallen in het gebied. De Prinses Ireneval en de Leovallen zijn voorbeelden hiervan. Deze zijn te bezoeken in het natuurreservaat Brownsberg.

Ston Island in Brokopondo
Ston Island in Brokopondo

Economie
Het bovengenoemde Brokopondostuwmeer en de goudsector zijn de belangrijkste economische activiteiten in Brokopondo. Het ecotoerisme is een opkomende sector: kleinschalige resorts worden met name langs de Suriname-rivier opgezet en trekken jaarlijks steeds meer binnenlandse en buitenlandse toeristen. De geasfalteerde weg die loopt vanaf de Afobaka-weg tot aan Atjoni (net onder het district bij het dorp Pokigron) is een belangrijke economische catalysator. Bekende vakantiebestemmingen zijn o.a. Brownsberg, Berg en Dal, Toekoenarie-eiland en Ston island. Ook speelt houtkap een economische rol, Berg en Dal was bijvoorbeeld al een belangrijke houtplantage in de 18e eeuw.

Bestuur en Bevolking
Tijdens de census van 2012 had Brokopondo 15909 inwoners. Ruim 80% van de bevolking beschouwt zichzelf als Marron, de overige 20% zijn verdeeld over de andere bevolkingsgroepen. In De Nationale Assemblée wordt Brokopondo vertegenwoordigd door drie zetels. Het district is bestuurlijk onderverdeeld in zes ressorten: Brownsweg, Centrum, Klaaskreek, Kwakoegron, Marchallkreek en Sarakreek.

Handige links
Overheid: Brokopondo